Niebo ciemną nocą

Coraz mniej jest miejsc na świecie, w których możemy zachwycać się pięknem nocnego nieba. Jest to spowodowane działalnością człowieka i rozrastającymi się aglomeracjami miejskimi. Wykład pomoże zrozumieć jeden z problemów naszej cywilizacji, jakim jest zanieczyszczenie nieba sztucznym światłem. Poznamy także sposoby, jak prostymi działaniami zapobiegać temu wyniszczającemu środowisko zjawisku.   

→ Instalacja „Foton”

Jednym z ważniejszych — a wciąż mało zauważalnych — współczesnych problemów jest zanieczyszczenie nieba, na które składa się m.in. zanieczyszczenie sztucznym światłem, generowanym przez rozrastające się aglomeracje miejskie, a także zanieczyszczenie orbity tzw. kosmicznymi śmieciami. Jak wynika z raportu Europejskiej Agencji Kosmicznej z 2021 roku, obecnie na orbicie znajduje się 9200 ton obiektów sztucznego pochodzenia — wytworzonych przez człowieka przedmiotów, które przestały być użyteczne. Oprócz działających satelitów są to m.in. odpady po startach rakiet, odłamki po kolizjach satelitarnych czy nieczynne satelity. Krążące po orbicie odpady nie są kontrolowane przez człowieka, w związku z czym zagrażają czynnym satelitom prowadzącym badania. Ze względu na ilość współczesnych misji kosmicznych odpadów z pewnością będzie przybywać, dlatego tak ważny jest program czyszczenia orbity.

W 1986 roku na orbitę okołoziemską został wystrzelony japoński satelita Ajisai, który należy do grupy satelitów pasywnych. Jego wyjątkowość polega na tym, że nie generuje własnego światła, a jedynie odbija padające promienie. I choć Ajisai to dodatkowe 685 kilogramów na orbicie, jego funkcja jest istotna — satelita prowadzi bowiem ważne badania dla ludzkości.

Interaktywna rzeźba „Foton” przedstawia model satelity Ajisai w rozmiarach rzeczywistych. Umieszczone na rzeźbie panele luster odbijają światło otoczenia i rzucają refleksy na budynki, które znajdują się wokół instalacji. Każdy odbiorca może wprowadzić rzeźbę w ruch, symulując działanie satelity.

/ Justyna Olszewska